مزایای و معایب سفته نسبت به چک

چک بهتر است یا سفته؟

این سوالی است که مردم بارها از وکلا می پرسند، لذا ما بر آن شدیم تا برای آگاهی شما تفاوت این دو سند تجاری را توضیح دهیم تا از این پس برای استفاده از این اسناد در معاملات خود با دقت و آگاهی بیشتری عمل کنید.

• اولین تفاوت این دو سند تجاری، جنبه کیفری چک و جنبه حقوقی سفته است. جنبه کیفری چک باعث می شود که در صورت پرداخت نشدن چک با وجود شرایط خاصی، دارنده بتواند از صادرکننده آن شکایت کیفری کند و زودتر به نتیجه مطلوب خود برسد. اما سفته جنبه کیفری ندارد یعنی پرداخت نکردن آن در زمان سررسید جرم محسوب نمی شود و دارنده باید برای مطالبه وجه سفته از طریق حقوقی عمل کند. مطالبه وجه سفته از طریق حقوقی نیز ممکن است در نهایت به جلب صادرکننده منجر شود اما سوسابقه کیفری برای وی ایجاد نمی کند.

این موضوع باعث می شود که صادرکننده سفته با وجود عدم پرداخت آن بتواند باز هم از بانک سفته بگیرد درحالی که صادرکننده چک اگر مبلغ آن را پرداخت نکند از گرفتن دسته چک جدید محروم می شود.

• برای اقامه دعوا علیه صادرکننده چک بلامحل حتما باید از بانک گواهی عدم پرداخت گرفته شود (چک برگشت زده شود). اما برای اقامه دعوا علیه صادرکننده سفته نیازی به گرفتن واخواست سفته (برگشت زدن) نیست و بدون گرفتن آن نیز می توان علیه صادرکننده اقامه دعوا کرد.

البته نکته ای که در این مورد باید به خاطر داشته باشید این است که اگر سفته واخواست نشود وصف سند تجاری و مزایای مربوط به آن را از دست می دهد و به عنوان یک سند عادی در دادگاه مطرح می شود.

• برای برگشت زدن چک بانک از دارنده هیچ هزینه ای دریافت نمی کند و بدون گرفتن هزینه گواهی عدم پرداخت چک را صادر می کند. اما برای برگشت زدن سفته دارنده باید 2% از مبلغ سفته را به عنوان هزینه برگشت زدن سفته پرداخت کند.

• به دعاوی چک در دادگاه فوری و بدون نوبت رسیدگی می شود. سفته و چک هر دو سند لازم الاجرا هستند و از طریق اجرای ثبت نیز می توانید وصول آنها را پیگیری کنید.

• در دعاوی چک، اگر صادرکننده پس از صدور رای دادخواست اعسار بدهد و اعسار وی ثابت شود، دادگاه راسا برای پرداخت چک به وی مهلت می دهد. در حالی که در دعاوی سفته، اگر صادرکننده دادخواست اعسار بدهد و اعسار وی نیز اثبات شود، دادگاه فقط در صورت رضایت دارنده سفته، به صادرکننده آن مهلت پرداخت می دهد.

• چک وسیله پرداخت نقدی است و بیشتر برای پرداخت در معاملات استفاده می شود اما سفته بیشتر جنبه تضمین و ضمانت دارد. همچنین برای صدور سفته افراد در هنگام خرید سفته، با توجه به ارزش سفته مالیات آن را می پردازند در حالی که در مورد صدور چک بدون توجه به میزان مبلغی که بر روی آن نوشته می شود مالیات اندکی را برای دسته چک می پردازند.