قرارداد تقسیم ارث

2

ترکه چیست؟

به مال و اموالی که شخص بعد از مرگ برای بازماندگانش به جای می گذارد ترکه یا ارث گویند. ترکه علاوه بر مال و اموال، شامل حقوق باقی مانده از متوفی هم می شود حقوقی که از متوفی به وراث، ارث می رسد باید قابلیت نقل و انتقال داشته باشد مثل حق قصاص یا حق فسخ قرارداد.

 

قرارداد تقسیم ارث

وقتی شخصی فوت می کند اموالی را از خود برای وراث به جای می گذارد گاهی ورثه برای تعیین میزان ارث و تقسیم آن به دادگاه رجوع و گواهی انحصار وراثت می گیرند. گاهی هم خود ورثه طبق قانون و با توافق، اقدام به تقسیم ارث می کنند.

برای جلوگیری از اختلافات آینده بهتر است وراث برای تقسیم ارث به صورت توافقی قرارداد تقسیم ارث منعقد کنند.


 

طبقات ارث

طبقه اول

1)پدر و مادر و فرزندان شخص فوت شده

2)نوه های شخص فوت شده

طبقه دوم

1)خواهران و برادران و پدربزرگ و مادربزگ متوفی

2)فرزندان خواهران و برادران و جد و جده متوفی

طبقه سوم

1)عمه ها و عموها و دایی ها و خاله های متوفی

2)فرزندان آنها

 

نحوه گرفتن ارث به این صورت است که مثلا اگر شخصی فوت شود اموال او اول می رسد به طبقه اول و درجه اول. به عبارت دیگر شخص که فوت شد پدر و مادر و فرزندانش از او ارث می برند. حال اگر پدر و مادر و فرزندی نداشته باشد طبقه اول درجه دوم یعنی نوه های او ارث می برند اگر نوه نداشته باشد نتیجه های او ارث می برند همینجور میاد پایین. و اگر کلا در طبقه اول هیچ کس زنده نباشد نوبت به طبقه دوم می رسد و بعد از آن هم طبقه سوم. در واقع در طبقات ارثی، هر طبقه و درجه بالاتر مانع ارث بردن طبقات و درجات پایین تر می شوند.

همسر دائم متوفی در کنار تمام طبقات ارث می برد و مانع ارث بردن هیچ شخصی نمی شود. ولی در ازدواج موقت زوجین از هم ارث نمی برند مگر ضمن عقد نکاح این موضوع شرط شده باشد.

مثلا اگر شخص فوت شده همسر، مادر، برادر و یک فرزند داشته باشد مادر و فرزند او چون طبقه اول هستند ارث میبرند و مانع ارث بردن برادر متوفی می شوند و همسر متوفی نیز در کنار آنان ارث می برد.

در همین مثال قبل اگر متوفی مادر و فرزندی نداشت نوبت به طبقه دوم یعنی برادر او می رسید و البته همسرش که در کنار طبقه دوم هم ارث می برد.

 

قرارداد تقسیم ارث

 

تقسیم اموال در زمان حیات

هر شخصی در زمان حیات خود حق دارد در اموال خود تصرف کند، آنها را بفروشد، اجاره دهد، صلح یا هبه کند و حتی نسبت به یک سوم اموال وصیت کند و به نحوی برای بعد از فوت خود هم تصمیم بگیرد مثل اینکه به پسرش بگوید خانه ام برای تو باشد ولی تا زنده ام خودم می خواهم از آن استفاده کنم این جمله به نوعی وصیت است زیرا مالکیت پسر نسبت به خانه بعد از فوت پدر محقق می شود.

اگر شخصی مالی از اموال خود را در زمان حیات به ورثه اش ببخشد باید این هبه را طبق قانون به موجب سند رسمی انجام دهد وگرنه هبه ای که به موجب سند عادی باشد اعتباری ندارد. با رعایت این شرایط دیگر هیچ یک از وراث نمی توانند نسبت به بخشش یا هبه مال ایرادی مطرح کنند.

اگر در این مورد سایر ورثه ادعا کنند که شخص با فریب متوفی مال او را بدست آورده است و بتوانند این ادعا خود را اثبات کنند، فرد محکوم شده باید خسارتی را که از این حیث به ورثه وارد شده است جبران کند ولی این فریب از نظر کیفری مجازاتی ندارد.

اگر بخشش اموال در قالب وصیت برای بعد از فوت باشد باید به میزان یک سوم اموال وصیت شود، وصیت برای بیش از یک سوم اموال در صورتی قابلیت اجرا دارد که ورثه اجازه دهند.

 

تفاوت صلح عمری با وصیت

گاهی اشخاص می خواهند در زمان حیات اموالشان را بین ورثه خود تقسیم کنند اما از این حیث نگرانی هایی دارند که مثلا اگر خانه خود را به پسرشان منتقل کنند، پسرشان آنها را از منزل بیرون می کند.

این افراد می توانند در دفتر اسناد رسمی پس از انتقال اموال به ورثه خود، با تمام آنها قرارداد صلح عمری منعقد کنند. این قرارداد در مورد هر ملکی منعقد شود به این معناست که افراد می توانند از آن ملک تا پایان عمر خود استفاده کنند. مثلا فردی منزل مسکونی خود را به پسرش منتقل می کند و برای اینکه سکونت خود را تا پایان عمر در آن منزل تضمین کند با پسرش قرارداد صلح عمری منعقد می کند بدین ترتیب تا پایان عمر بدون نگرانی به سکونت خود ادامه می دهد. این قرارداد از عقود لازم و غیر قابل فسخ است.

حتی افراد می توانند با همسر خود قرارداد صلح عمری منعقد کنند تا در صورت فوتشان، همسرشان بتواند در منزل مسکونی خود به سکونت ادامه دهد و ورثه نتوانند منزل را به واسطه ارث از او بگیرند.

اما وصیت، تملیک و واگذاری ملک بعد از مرگ متوفی است و در زمان حیات او ورثه هیچ حقی نسبت به اموال مورث ندارند.


2

2 نظرات

ملاوانی می گوید:
پنجشنبه 14 شهریور 1398

خوب بود ولی خانوادهایی که بین خود صلح کردند والان با بیرون کشکل دارند ایا قرارادهای دستی برای دادگاه قبوله

پاسخ
اکبر خانلو می گوید:
چهارشنبه 15 اردیبهشت 1400

ممنون برای من مفید بود اگر سئوالی داشتم چطور مطرح کنم ، راجع به ارث

پاسخ

نظر بدهید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد