قرارهای عدم استماع دعوا، رد دعوا، رد دادخواست در محاکم قضایی

قاضی دادگاه باید در مورد پرونده های مطرح شده در دادگاه حتما رای صادر کند.

آرا دادگاه به دو دسته حکم و قرار تقسیم می شود. گاهی قاضی پرونده را دقیق از نظر محتوایی بررسی کرده و سپس رای صادر می کند که به آن حکم گویند، گاهی نیز قاضی بدون بررسی محتوای پرونده با توجه به برخی ویژگی های آن رای صادر می کند که به این رای قرار گویند.

در این مطلب قصد داریم سه تا از قرارهایی را که باعث خروج پرونده از جریان دادرسی می شوند را بررسی کنیم.

موارد صدور قرار رد دعوی

گاهی در ضمن دادرسی موضوعی مطرح می شود که نیازمند بررسی جداگانه توسط دادگاهی دیگر است، در این زمان دادگاه اولیه رسیدگی را متوقف کرده و به خواهان یک ماه مهلت می دهد که موضوع را در دادگاه صالح مطرح کرده و رسید دادخواست مطرح شده را به دادگاه تحویل دهد، اگر شخص ظرف یک ماه دادخواست دعوی گفته شده را مطرح نکند، دادگاه قرار رد دعوا صادر می کند.

در صورتی که شخص خواهان (کسی که دعوی را مطرح کرده است) قبل از ختم مذاکرات و جلسات رسیدگی، دعوی را استرداد کند یا پس بگیرد.

بعد از پایان مذاکرات و جلسات رسیدگی خواهان، باز هم می تواند دعوی را استرداد کند اما این بار حتما باید خوانده هم رضایت بدهد.

در صورتی که در مرحله تجدید نظر مشخص شود دادخواست مطرح شده در دادگاه بدوی ناقص بوده و در مهلت مقرر رفع نقص نشده است.

در صورتی که برای دادگاه تجدید نظر سمَت دادخواست دهنده در دادگاه بدوی مشخص نشود.

قرار عدم استماع دعوی

قرار عدم استماع دعوا زمانی صادر می شود که یکی از شروط قانونی اقامه دعوا رعایت نشده باشد. این شروط عبارت هستند از:

دعوی مطرح شده علت نامشروعی داشته باشد مثلا شخص به علت بدهی قمار، دعوی مطرح کند.

طرح دعوی تصرف عدوانی بعد از دعوی در مورد اصل مالکیت

طرح دعوا ممانعت از حق پس از طرح دعوی راجع به اصل حق انتفاع و ارتفاق

واخواهی از حکم حضوری

تجدید نظر خواهی از آرا غیر قابل تجدید نظر و فرجام خواهی از آرا غیر قابل فرجام.

در صورتی که در دعویی که دارای خواندگان متعدد است نام تمام آن ها درج نشود.

طرح دعوی علیه شخصی که در هنگام تقدیم دادخواست فوت شده است.

قرار رد دادخواست

قرار رد دادخواست هم توسط مدیر دفتر دادگاه و هم توسط قاضی دادگاه صادر می شود.

اگر دادخواست مطرح شده در دادگاه بدوی ناقص بوده و در مهلت مقرر رفع نقص نشود، اعم از اینکه مربوط به دعوی بدوی، اعاده دادرسی، اعتراض ثالث یا واخواهی باشد، مدیر دفتر دادگاه بدوی می تواند برای آن قرار رد دادخواست را صادر کند.

موارد صدور قرار رد دادخواست توسط قاضی دادگاه

اگر دادخواست مرحله تجدید نظر خواهی یا مرحله فرجام خواهی ناقص بوده و در مهلت مقرر رفع نقص نشود، دادگاه قرار رد دادخواست را صادر می کند.

اگر در دعوی واهی یا در دعویی که توسط اتباع بیگانه مطرح شده است، تامین مناسب توسط خواهان داده نشود، با در خواست خوانده قرار رد دادخواست صادر می شود.

اگر نسبت به آرا صادر شده خارج از مهلت مقرر و بدون عذر موجه اعتراضی مطرح شود دادگاه قرار رد دادخواست را صادر می کند.

اعتراض به قرار رد دعوی، عدم استماع دعوی و رد دادخواست

قرار رد دعوی و قرار عدم استماع دعوی هر دو از قرارهای قابل تجدید نظر خواهی هستند و هر یک از خواهان یا خوانده که این قرارها بر علیه آنها صادر شده بود می توانند در خواست تجدید نظر خواهی کنند.