نحوه مطالبه مهریه عندالاستطاعه و اثبات توانایی مالی مرد

مطالبه مهریه عندالاستطاعه

همانطور که می دانید مهریه مالی است که شوهر در زمان عقد نکاح به همسر خود تقدیم می کند. مهریه باید از نظر اقتصادی ارزشمند باشد مثل سکه، خانه .

گاهی طرفین برای پرداخت مهریه زمان تعیین می کنند مثلا تعیین می کنند تا 3 سال بعد از عقد نکاح، زن نمی تواند مهریه خود را مطالبه کند. به این نوع مهریه، مهریه موجل گویند.

گاهی هم طرفین پرداخت مهریه را موکول به استطاعت و توانایی مالی مرد می کنند، در این صورت زن زمانی می تواند مهریه خود را مطالبه کند که توانایی مالی مرد برای پرداخت آن را اثبات نماید. در اصطلاح به این نوع مهریه، مهریه عندالاستطاعه گویند.

طرفین می توانند تمام یا بخشی از مهریه را به صورت عندالاستطاعه مشخص کنند. مثلا مهریه 500 سکه تمام بهار آزادی تعیین می شود که 250 سکه آن عندالمطالبه و نصف دیگرش عندالاستطاعه است.

زن در صورتی می تواند مهریه عندالاستطاعه را دریافت کند که مالی از شوهرش را به دادگاه یا اجرا ثبت برای توقیف معرفی نماید. این مال ممکن است خانه، ماشین، حساب بانکی یا حتی حقوق شوهر باشد.

مجازات حبس و دادخواست اعسار از پرداخت مهریه در مورد مهریه عندالاستطاعه مصداق ندارد. زیرا اگر زن بتواند با معرفی مالی از شوهر توانایی مالی او برای پرداخت مهریه را اثبات کند شوهر مکلف به پرداخت مهریه خواهد بود و دیگر کار به دادخواست اعسار و مجازات حبس نمی رسد.

تبدیل مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه

بعد از عقد نکاح زوجین نمی توانند میزان مهریه را تغییر دهند و آن را کم یا زیاد کنند. اما می توانند نحوه یا زمان پرداخت مهریه را تغییر دهند. مهریه یک دین بر گردن مرد است و زن به عنوان دائن (طلبکار) می تواند به مدیون خود مهلتی برای پرداخت دین دهد.

بنابراین هر زمان که زن و شوهر بخواهند می توانند با توافق مهریه را از حالت عندالاستطاعه به عندالمطالبه یا برعکس تبدیل کنند.

عندالاستطاعه بودن مهریه و حق حبس

حق حبس به این معنا است که پس از عقد نکاح، زن از شوهر خود تمکین نکرده و تمکین خود را موکول به پرداخت مهریه کند. در این صورت حتی اگر پرداخت مهریه برای مرد قسط بندی شود تا پایان اقساط و پرداخت کامل مهریه زن می تواند از تمکین خودداری کند. مرد در تمام این مدت موظف به پرداخت نفقه نیز هست. اما اگر پس از عقد نکاح زن یکبار از شوهر خود تمکین کند دیگر حق حبس او سقوط کرده و نمی تواند از آن استفاده کند.

در مورد حق حبس در مهریه عندالاستطاعه بین قضات اختلاف وجود دارد، اما نظر اکثر قضات این است که در مهریه عندالاستطاعه حق حبس وجود نداشته و این حق فقط مخصوص مهریه عندالمطالبه و حال است.

اما اگر مهریه زن به صورت عندالاستطاعه معین شده است و شوهر او توانایی پرداخت مهریه را دارد. زن می تواند از حق حبس خود استفاده کند.

مهریه عندالاستطاعه در طلاق

برای مطالبه مهریه عندالاستطاعه،چه زن بخواهد طلاق بگیرد چه نه، باید بتواند توانایی مالی شوهر را اثبات کند در نتیجه باید مالی از شوهر را به دادگاه یا اجرا ثبت معرفی نماید.

استعلام دارایی شوهر از طریق اجرا ثبت

زن به دفتر ازدواجی که ازدواج او را ثبت کرده است رجوع کرده و درخواست صدور اجراییه می کند. سردفتر اجراییه را صادر و به شوهر ابلاغ می کند.

اگر شوهر در مهلت مقرر شده، اقدام به پرداخت مهریه نکند. زن می تواند در اداره اجرا ثبت اسناد رسمی، پرونده ای تشکیل داده و از بانک مرکزی، اداره ثبت اسناد و املاک و راهنمایی و رانندگی درخواست استعلام کند تا اموال شوهرش مشخص شود.

استعلام دارایی شوهر از طریق دادگاه

زن باید در دادگاه خانواده دادخواستی با موضوع اثبات دارایی های شوهر مطرح کند. در این صورت دادگاه خود راسا از مراجع ذی ربط استعلام کرده و میزان دارایی شوهر مشخص می شود.

معامله به قصد فرار از دین

اگر شوهر برای فرار از دین و نپرداختن مهریه همسر خود اقدام به تبانی و فروش اموال خود به صورت سوری کند. زن می تواند از او شکایت کیفری کرده و این موضوع را در دادگاه اثبات نماید در این صورت معامله باطل شده و اموال به نفع زن توقیف و فروخته می شوند.